Palçyk az gum bölejikleri bilen ýelmeýän toprakdyr we diňe suw aňsatlyk bilen geçip bilmese gowy plastiklige eýe.
Adaty palçyk, ýer ýüzündäki silikat minerallaryň howa çalmagy netijesinde emele gelýär. Umuman, ýerinde howa bolýar. Bölejikler has uludyr we düzümi başlangyç palçyk ýa-da esasy palçyk diýilýän asyl daşa ýakyn. Bu görnüşdäki toýunyň esasy düzümleri ak reňkli we refrakterli we farfor toýun taýýarlamak üçin esasy çig mal bolan kremnit we alýuminiýadyr.
Palçyk, adatça, ýer ýüzündäki alýuminozilikat minerallarynyň howasy bilen emele gelýär. Someöne käbir diagenez palçyk hem öndürip biler. Bu proseslerde palçygyň peýda bolmagy, diageneziň ösüşiniň görkezijisi hökmünde ulanylyp bilner.
Palçyk möhüm mineral çig maldyr. Dürli gidratlanan silikatlardan we belli bir mukdarda alýuminden, aşgar metal oksidlerinden we aşgar toprak metal oksidlerinden durýar we kwars, feldspar, mika, sulfat, sulfid we karbonat ýaly hapalary öz içine alýar.
Palçyk minerallary ownuk, köplenç kolloid ululykda, kristal ýa-da kristal däl görnüşde, köpüsi ýalpak görnüşli, käbirleri turba ýa-da hasa görnüşli.
Palçyk minerallary suw bilen nemlenenden soň plastmassa bolup, pes basyşda deformasiýa edilip bilner we uzak wagtlap üýtgemän biler we uly belli bir meýdany bolup biler. Bölejikler otrisatel zarýadlanýar, şonuň üçin gowy fiziki adsorbsiýa we ýerüsti himiki işjeňlige eýe we beýleki kationlar bilen utgaşýar. Çalyşmak ukyby.
Tebigatyna we ulanylyşyna görä ony keramiki palçykdan, çydamly palçykdan, kerpiç toýundan we sement toýundan bölmek mümkin. Gaty palçyk köplenç blok ýa-da plita görnüşinde bolýar. Adatça suwa çümdürilmeýär we ýokary refraktorlygy bar. Çekişýän önümler üçin esasy çig mal. Döwülýän palçykdaky gaty palçyk, partlaýjy peç zawodlaryny, demir eriş peçleri, gyzgyn partlama peçleri we polat deprekleri üçin kerpiçleri asmak üçin ulanylýar. Keramika pudagynda gündelik ulanylýan keramika, binagärlik keramikasy we senagat keramikasy önümçiligi üçin çig mal hökmünde gaty palçyk we ýarym gaty toýun ulanylyp bilner.